Andrzejki

Polecamy

Historia Andrzejek20.07.2010

Historia Andrzejek w Polsce sięga XVI wieku, przynajmniej z tego okresu pochodzą pierwsze3 wzmianki literackie. Prawdopodobnie w polskiej kulturze występowały one już w wieku XV, gdy pojawiły się one u schyłku upadającej dominacji kościelnej w okresie średniowiecza. Wspominane Andrzejki przed laty znane znane były jako Jędrzejki lub Jędrzejówki), to wieczór wróżb odprawianych w nocy z 29 na 30 listopada, w przeddzień obchodów ku czci świętego Andrzeja.

Za ciekawostkę można uznać fakt, iż przed laty udział we wróżbach andrzejkowych mogły brać tylko niezamężne kobiety. Uwaga: Andrzejki były świętem wyłącznie kobiecym, kawalerowie wróżyć mogli sobie podczas tzw. katarzynek, czyli w Wigilię święta św. Katarzyny. Dopiero w XIX tradycja wróżb dla „niezamężnych” się upowszechniła. Zeszła z gruntu czysto matrymonialnego i stała się jednolitym świętem wróżb – w Andrzejki dziś wróżą sobie zarówno kobiety, jak i mężczyźni, wróżą sobie zarówno panny, kawalerowie, jak i zamężne i żonaci.

Warto w tym miejscu także podkreślić, że wróżby andrzejkowe były traktowane niczym wyrocznia. Bardzo poważnie do ich podchodzono, do tego stopnia, że każde „proroctwo” było odprawiane indywidualne. Wróżono tylko pojedynczym osobom i nie zdradzano wyniku wróżby w przekonaniu, że opowiadanie o tym będzie złym omenem. Dopiero w XX wieku Andrzejki przybrały formę zbiorowej zabawy i przestano przywiązywać tak ogromną wagę do rezultatów wróżb.

Dziś Andrzejki z roku na rok coraz bardziej tracą na znaczeniu. Niewiele osób już leje tradycyjny wosk, niewiele tez jest innych wróżb. Starszym się już nie chce, młodzi uważają tego typu zabawę za zabobony. Tradycja Andrzejek znacznie traci i należy się spodziewać, że kilkadziesiąt lat będzie to już zapomniana część naszej kultury.

Warto także znać kilka przysłów związanych ze św. Andrzejem, wprawdzie ni były one całkowicie kojarzone z obrzędem wróżb, ale miały wielkie znaczenie kulturowe. Aura w dzień św. Andrzeja miła bowiem decydować o najbliższej przyszłości.

Powiadano, że:


Gdy święty Andrzej ze śniegiem przybieży, sto dni śnieg na polu leży. 

Jeżeli na świętego Andrzeja wiatr i mgła, to od Bożego Narodzenia będzie sroga zima.  

Gdy w Andrzeja deszcz lub słota, w grudniu drogi bez błota  

Święty Andrzej wróży szczęście i szybkie zamęście.  

Kiedy na Andrzeja poleje, cały rok nie w porę rolę moczy, suszy.
Wszystkie prawa zastrzeżone - Copyright © Przeznaczenie.biz